W związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę na gruncie prawa unijnego i krajowego sukcesywnie wprowadzano liczne przepisy o charakterze sankcyjnym. Obecnie najważniejszymi regulacjami wpływającymi na ograniczenie finansowego wspierania podmiotów związanych z Federacją Rosyjską są:

a) w ramach przepisów unijnych:
  • Rozporządzenie Rady (WE) nr 765/2006 z dnia 18 maja 2006 r. dotyczące środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi
    w agresji Rosji wobec Ukrainy (Dz. U. UE L 134 z 20.5.2006, str. 1, z późn. zm.);
  • Rozporządzenie Rady (UE) nr 269/2014 z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających (Dz. U. UE L 78 z 17.3.2014, str. 6, z późn. zm.);
  • Rozporządzenie (UE) nr 2022/576 z dnia 8 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany Rozporządzenia (UE) nr 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r. dotyczące środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. U. UE L 229 z 31.07.2014, str. 1. z późn. zm.);
  • Komunikat Komisji „Tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy" (Dz. U. UE C 131 z 24.3.2022 str. 1);
b) w ramach przepisów krajowych:
  • Ustawa z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (Dz. U. z 2022 r., poz. 835).
Instytucje, beneficjenci oraz wnioskodawcy realizujący lub zamierzający realizować projekty współfinansowane ze środków unijnych są zobowiązani do zastosowania się do wskazówek zawartych w ww. dokumentach oraz stanowisku Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, a także do bezwzględnego przestrzegania wszystkich obowiązujących przepisów o charakterze sankcyjnym uchwalonych w związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.
 
Wprowadzone regulacje powinny być uwzględniane w szczególności we wszystkich postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych finansowanych ze środków Unii Europejskiej – zarówno w zakresie postępowań przeprowadzanych zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności, jak i postępowań przeprowadzanych na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1129 z późn. zm.), do czego zobowiązuje art. 5k rozporządzenia Rady (UE) 833/2014.

Ze względu na to, iż standardowy formularz Jednolity Europejski Dokument Zamówienia nie obejmuje swoim zakresem podstaw wykluczenia, o których mowa w art. 5k Rozporządzenia 833/2014 w brzmieniu nadanym Rozporządzeniem 2022/576, zamawiający powinien wymagać takiego oświadczenia w dokumentach zamówienia, a wykonawca powinien złożyć takie oświadczenie zgodnie z wymaganiami zamawiającego.

Zalecane jest bieżące śledzenie listy osób i podmiotów objętych ograniczeniami, w szczególności w kontekście zlecania zamówień publicznych i organizacji konkursów. Lista sankcyjna publikowana jest na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (https://www.gov.pl/web/mswia/lista-osob-i-podmiotow-objetych-sankcjami).
Dodatkową pomocą w weryfikacji przesłanki wykluczenia mogą być także: wywiadownie gospodarcze, odpis lub informacja z KRS lub CEIDG, roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe albo jego część, sprawozdanie zarządu z działalności jednostki albo jego część, informacja z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/wyszukaj).

W przypadku pojawienia się wątpliwości dotyczących postępowań prowadzonych w trybie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych pomocne mogą okazać się pytania i odpowiedzi publikowane na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych (https://www.uzp.gov.pl/ukraina/pytania-i-odpowiedzi).
Wszelkie regulacje dotyczące wykluczenia podmiotów biorących udział w postępowaniu, zawarte w art. 7 ust. 1-8 Ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, będą miały zastosowanie również do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego oraz konkursów wyłączonych spod stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych.

Obowiązki związane z weryfikacją przesłanki wykluczenia będą podlegały kontroli ze strony Instytucji Zarządzających. Stwierdzenie nieprzestrzegania ograniczeń określonych w ww. przepisach może skutkować nałożeniem korekt finansowych na wydatki, w ramach których stwierdzono nieprawidłowość.

Załączniki

Pismo do KPO i RPO w sprawie stosowania sankcji
Pismo do KPO i RPO w sprawie stosowania sankcji.pdf 171 KB
Pismo MSWiA
Pismo MSWiA.pdf 722 KB
Informacje o publikacji dokumentu